Η επιτακτική ανάγκη ανασυγκρότησης ενός Νέου Κέντρου στη Ελληνική πολιτική σκηνή.

Ημερομηνία αρχικής ανάρτησης : 2015-06-01 19:25:00 Timestamp ID : 1433186700

Ο όρος «Κέντρο» στη μεταπολεμική πολιτική σκηνή, μολονότι αποτέλεσε όχι μόνο στοιχείο ιδεολογικού και πολιτικού προσδιορισμού αλλά και πρόθεμα σε ιδεολογικά στοιχεία (Κεντροαριστερά-Κεντροδεξιά) εμφανίστηκε ως αμιγώς πολιτικός όρος μόλις το 1961. Την 19η Σεπτεμβρίου 1961 ιδρύθηκε η Ένωση Κέντρου κατόπιν συνασπισμού των Φιλελευθέρων του Σοφοκλή Βενιζέλου, του Λαϊκού Κοινωνικού Κόμματος του Στέφανου Στεφανόπουλου, του Κόμματος Προοδευτικών του Σπύρου Μαρκεζίνη, του Προοδευτικού-Εργατοτεχνικού Κόμματος του Παυσανία Κατσώτα, της ΕΠΕΚ του Σάββα Παπαπολίτη, του Δημοκρατικού Κέντρου-Αγροτική Φιλελεύθερα Ένωσις του Ηλία Τσιριμώκου και του Κόμματος των Εθνικοφρόνων του Θεόδωρου Τουρκοβασίλη, η δε Ένωση Κέντρου διοικούνταν από οκταμελή διοικούσα επιτροπή της οποίας πρόεδρος ανέλαβε ο Γεώργιος Παπανδρέου. Από τα παραπάνω είναι ξεκάθαρο ότι το πρώτο αυτοπροσδιοριζόμενο ως αμιγώς Κεντρώο πολιτικό σχήμα προήλθε από τη συνένωση κομμάτων προερχόμενων από το παλαιοβενιζελικό πολιτικό φάσμα (Κόμμα Φιλελευθέρων του Σοφοκλή Βενιζέλου, Προοδευτικό-Εργατοτεχνικό του Παυσανία Κατσώτα, ΕΠΕΚ του Σάββα Παπαπολίτη), από τη Αριστερή πτέρυγα των παλαιοβενιζελικών (Δημοκρατικό Κέντρο-Αγροτική Φιλελεύθερα Ένωσις του Ηλία Τσιριμώκου) εως και τη μη Καραμανλική Δεξιά (Λαϊκό Κοινωνικό Κόμμα του Στέφανου Στεφανόπουλου, Κόμμα Προοδευτικών του Σπύρου Μαρκεζίνη και Κόμμα Εθνικοφρόνων του Θεόδωρου Τουρκοβασίλη, προσδίδοντας σε αυτόν τον νεοπαγή πολιτικό σχηματισμό έναν ιδιαίτερα πολυσυλλεκτικό χαρακτήρα.

Έχοντας ως δεδομένο το ότι δεν υφίσταται ένας συγκεκριμένος ιδεολογικός χώρος ο οποίος να προσδιορίζει το Κέντρο, ο εν λόγω πολιτικός χώρος διεκδικείτο τόσο κατά τα πρώτα χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο όσο και κατά τα χρόνια της Μεταπολίτευσης από κόμματα με Σοσιαλδημοκρατικό-Σοσιαλιστικό ιδεολογικό χαρακτήρα (ΠΑΣΟΚ, ΚΟΔΗΣΟ, Χριστιανική Δημοκρατία κ.α.) όσο και από κόμματα με Φιλελεύθερο-Συντηρητικό Φιλελεύθερο ιδεολογικό χαρακτήρα (Κόμμα Νεοφιλελευθέρων του Κων/νου Μητσοτάκη, ΕΔΗΚ, Κόμμα Φιλελευθέρων του Νικήτα Βενιζέλου, Δημοκρατική Συμμαχία κ.α. ακόμα και εν μέρει από το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας με τη πολιτική ρητορική περί «μεσαίου χώρου») θα μπορούσε να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι το Κέντρο δεν αποτελεί ένα περιχαρακωμένο ιδεολογικοπολιτικό σημείο αλλά σημείο πολιτικής σύγκλισης τάσεων, πολιτών και ιδεολογιών προερχόμενων τόσο από τον χώρο της Σοσιαλδημοκρατίας και της μη Μαρξιστικής Αριστεράς όσο και από τον χώρο του Φιλελευθερισμού και του Συντηρητικού Φιλελευθερισμού.

Η βραχύβια κοινοβουλευτική παρουσία του μεταπολιτευτικού Κέντρου υπό τη μορφή της Ένωσης Κέντρου-Νέες Δυνάμεις και η ιδεολογικοπολιτική επικυριαρχία της Αριστεράς εν Ελλάδι κατά τα πρώτα χρόνια μετά τη δικτατορία, συνετέλεσαν καθοριστικά στη επικράτηση των Σοσιαλδημοκρατικών τάσεων εντός του Κέντρου και εν τέλει στη στελεχιακή αποψίλωσή του κατά τον μεγαλύτερο βαθμό από το νεότοκο τότε, αρχικά Νεομαρξιστικών τάσεων Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑ.ΣΟ.Κ.) γεγονός το οποίο οδήγησε μοιραία στον κοινοβουλευτικό αφανισμό του Κέντρου, ενώ μικρότερη αλλά σημαντική μερίδα των κεντρώων στελεχών τόσο από τη Ένωση Κέντρου-Νέες Δυνάμεις όσο και από το Κόμμα των Νεοφιλελευθέρων του Κων/νου Μητσοτάκη – τα οποία στελέχη ενστερνίζονταν περισσότερο τις αρχές της ελεύθερης οικονομίας και της ευρωπαϊκής πορείας της Ελλάδας με τη ένταξή της στη τότε Ε.Ο.Κ.- προσχώρησαν στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.
Αποτέλεσμα της διάλυσης του Κέντρου και της κοινοβουλευτικής του απουσίας αποτέλεσε η απουσία ενός σταθεροποιητικού πόλου στη μεταπολιτευτική ελληνική πολιτική σκηνή, ο οποίος θα εξισορροπούσε τόσο τις αριστερές σοσιαλιστικές τάσεις όσο και τις συντηρητικές δεξιές αλλά ακόμα περισσότερο ο σφετερισμός και η αυθαίρετη ιδιοποίηση του ιδεολογικοπολιτικού του χώρου από το πάλαι ποτέ κραταιό ΠΑ.ΣΟ.Κ. εμφανιζόμενο ταυτοχρόνως και ως μετεξέλιξη της Ελληνικής Αριστεράς (υπό τη σκέπη του Νεοπαπανδρεϊσμού) αλλά ταυτόχρονα και ως φυσικό διάδοχο σχήμα του προδικτατορικού Κέντρου και του παλαιοβενιζελικού πολιτικού χώρου!

Στη εποχή των κοσμογονικών πολιτικών αλλαγών και ζυμώσεων στη Ελληνική πολιτική σκηνή υπό τη δίνη της οικονομικής κρίσης και των συνεπειών της σε κάθε επίπεδο, κρίνεται παραπάνω από επιτακτική η ανάγκη ανασυγκρότησης ενός Νέου πολιτικού Κέντρου. Ενός Κέντρου το οποίο θ' αποτελεί το σημείο σύγκλισης όλων των δημοκρατικών και υγιώς σκεπτόμενων πολιτών, μη δογματικών αριστερών, σοσιαλδημοκρατών, φιλελεύθερων και συντηρητικών δημοκρατών. Ενός Κέντρου παράγοντα σταθερότητας στη πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας. Ενός Κέντρου το οποίο θα ενώνει και δεν θα διχάζει τους Έλληνες μακριά από ακρότητες, ιδεοληψίες και αγκυλώσεις του παρελθόντος. Ενός Κέντρου του οποίου η ανασύσταση και η ανασυγκρότησή του είναι ιστορικά, πολιτικά και εθνικά επιβεβλημένη όσο ποτέ, κατά τις εξαιρετικά δύσκολες και επισφαλείς εποχές όπου διάγουμε.

Λάζαρος Δ. Σπανόπουλος
Δικηγόρος