Οι θέσεις της Ένωσης Κεντρώων για την προσφυγική-μεταναστευτική κρίση.
Ημερομηνία αρχικής ανάρτησης : 2016-03-07 16:08:00 Timestamp ID : 1457366880
Αθήνα, 04/ 03 /2016
Προς τον Αξιότιμο Πρόεδρο
της Ελληνικής Δημοκρατίας
κ. Προκόπη Παυλόπουλο
Θέμα: Προσφυγικό-Μεταναστευτικό (Πρόγραμμα 20 σημείων- Συγκεκριμένες Προτάσεις της Ένωσης Κεντρώων)
Πρόλογος:
Αντιμετωπίζουμε πρωτοφανείς προκλήσεις στο προσφυγικό και το μεταναστευτικό αλλά και σε θέματα εξωτερικής και εσωτερικής ασφάλειας. Γι’ αυτό πρέπει να δράσουμε βάσει εθνικής γραμμής, την οποία θα συμφωνήσουμε σε σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό την αιγίδα του ΠτΔ. Ο ανθρωπισμός και η αλληλεγγύη του ελληνικού λαού είναι δεδομένες και συνεχώς αποδεικνύονται στην πράξη.
Ωστόσο, το προσφυγικό έχει δύο όψεις: την ανθρωπιστική και την πολιτική. Απέναντι στους πρόσφυγες χρειάζεται όπως προείπαμε ανθρωπισμός και αλληλεγγύη. Απαιτείται όμως και πολιτική λύση στο πρόβλημα. Δεν είναι δυνατόν να μετατραπεί η Ελλάδα σε αποθήκη της Ευρώπης και σε κλειστή φυλακή για τους πρόσφυγες.
Οι ολιγωρίες της κυβέρνησης ήταν μοιραίες, για τις οποίες είχα επανειλημμένα προειδοποιήσει και είχα καταθέσει επίκαιρη ερώτηση στον πρωθυπουργό στις 14-12-2015 όπου επίσημα είχα θέσει την κυβέρνηση προ των ευθυνών της. Αλλά ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση για μια ακόμη φορά ολιγώρησαν.
Ένα παράδειγμα: καθυστέρηση δημιουργίας των hotspots, της επάνδρωσης με κατάλληλο προσωπικό και μηχανήματα με αποτέλεσμα την έκθεση των εμπειρογνωμόνων που υιοθετήθηκε από τις Βρυξέλλες το Δεκέμβρη του 2015 και τέθηκε η χώρα «υπό αμφισβήτηση» και υπό τη δαμόκλειο σπάθη της προθεσμίας συμμόρφωσης εντός τριμήνου που λήγει στις 10 Μαρτίου 2016.
Κατ’ αρχάς περιμένουμε από τον πρωθυπουργό λεπτομερή έκθεση των προθέσεων, των θέσεων και του σχεδιασμού της κυβέρνησης. Παραδείγματος χάριν: τί ακριβώς εννοεί ο αρμόδιος υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής κ. Μουζάλας όταν δηλώνει στις 2 Μαρτίου 2016 ότι πρέπει να είμαστε ως χώρα προετοιμασμένη οι πρόσφυγες να εγκατασταθούν εδώ για 2-3 χρόνια. Μετατρέπεται πλέον επισήμως και με τη βούλα από χώρα διέλευσης (transit) σε χώρα εγκατάστασης; Αν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, πρέπει να μελετήσουμε τις μεσο-μακροχρόνιες συνέπειες, αν παραμείνουν τόσοι μουσουλμάνοι στη χώρα μας επί χρόνια με σωστό και μακροχρόνια σχεδιασμό από τώρα. Αντί να στρουθοκαμηλίζουμε πρέπει να μην αφήσουμε να πνιγούμε από την απαιτητική καθημερινότητα αλλά να σηκώσουμε το βλέμμα και να δούμε μακριά τη μεγάλη εικόνα.
Τώρα τί κάνουμε;
Στόχος: Η διατήρηση
Της ασφάλειας και της κοινωνικής συνοχής εντός Ελλάδας
Η παραμονή της Ελλάδας στο Schengen
Του status quo που υπήρχε προ της κρίσης στα Βαλκάνια και τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας
Η πρόληψη αλλαγής πολικής της ΕΕ έναντι της ΠΓΔΜ (παράδειγμα της Ειδομένης)
Συγκεκριμένες Προτάσεις
I. Διεθνής πολιτική (1 σημείο)
Πρέπει να υπάρξει πολιτική βούληση τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και διεθνές επίπεδο, αφού η διαχείριση των ροών προσφύγων και παράνομων μεταναστών ξεπερνά τις δυνατότητες κάθε εθνικού κράτους μέλους της ΕΕ.
Σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο η Ελλάδα πρέπει να είναι υπέρ:
α) Σταδιακού τερματισμού όλων των διενέξεων στην Μέση Ανατολή μέσω και της τελικής συντριβής του Ισλαμικού Κράτους
β) Παροχή από μέρους της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας τεράστιας βοήθειας προς τις χώρες της Μέσης Ανατολής που έχουν πληγεί για την ανοικοδόμησή τους, όχι μόνο υλικά μέσω δημιουργίας υποδομών και οικονομικής ανάπτυξης αλλά πρωτίστως μέσω της δημιουργίας θεσμών και ενός συστήματος παιδείας. Μόνο έτσι μπορεί μεσο-μακροπρόθεσμα να ανακοπεί το προσφυγικό-μεταναστευτικό ρεύμα προς την ΕΕ και αλλού.
II. ΕΛΛΑΔΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ / (12 σημεία)
Α. ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
1. Ταχύτατη και πλήρης συμμόρφωση στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα έναντι της ΕΕ για την αντιμετώπιση του προσφυγικού-μεταναστευτικού ζητήματος, ώστε να μην κινδυνεύσουμε με έξοδο από το Schengen.
2. Η Ελλάδα δεν πρέπει να βρεθεί διεθνώς και ευρωπαϊκώς απομονωμένη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο προσφυγικό-μεταναστευτικό και να συνεργαστεί με το ΝΑΤΟ. Εξάλλου είναι κράτος-μέλος της ΕΕ και επομένως συνδιαμορφώνει τις αποφάσεις της. Επίσης ανήκει στο ΝΑΤΟ όπου έχει δικαίωμα βέτο δηλαδή και εκεί συνδιαμορφώνει τις αποφάσεις.
Διευκρίνιση: γιατί βλέπουμε θετικά την έλευση του ΝΑΤΟ:
Θα δουν οι σύμμαχοί μας ακριβώς τί συμβαίνει στην περιοχή και ιδίως στο Αιγαίο
Θα δουν οι σύμμαχοί μας ότι η Ελλάδα κάνει ό,τι μπορεί
Πώς δρουν τα κυκλώματα δουλεμπόρων και ποια χώρα δεν σταματά την παράνομη διακίνηση ανθρώπων στο Αιγαίο.
3. Δημιουργία συμμαχιών: πριν τη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας στις 7 Μαρτίου 2016 η Ελλάδα πρέπει να έχει εξαντλήσει όλες τις πιθανότητες συμμαχιών με τα κράτη μέλη της Ε-Ε και τη στήριξη των ΗΠΑ (ενεργή διπλωματία). Μόνο με συμμαχίες (άλλα κράτη-μέλη, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΗΠΑ) μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα γίνουμε ως χώρα ένας απέραντος καταυλισμός προσφύγων-παράνομων μεταναστών. Σκοπός των συμμαχιών: υιοθέτηση κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής στο προσφυγικό-μεταναστευτικό που θα γίνεται σεβαστή από όλα τα κράτη-μέλη (έγγραφες δεσμεύσεις) ώστε να αποφεύγονται οι μονομερείς ενέργειες.
Το βέτο που συζητά ως πρόταση ο πρωθυπουργός δεν συνιστά λύση σε καμία περίπτωση. Αντίθετα είναι πλήρως αναποτελεσματικό και αντιπαραγωγικό. Πρώτα απ’ όλα θέτει την Ελλάδα στο περιθώριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντιμέτωπη με όλους τους εταίρους της και την απομονώσει από τα υπόλοιπα κράτη μέλη ενώ αυτό που χρειάζεται η χώρα μας είναι συμμαχίες και υποστήριξη στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διεθνώς.
Σε τί ακριβώς θα βάλει βέτο: σε μελλοντικές προσχωρήσεις χωρών στην ΕΕ ή σε μελλοντικές χρηματοδοτήσεις. Το πρόβλημα είναι τωρινό και πρέπει να το λύσουμε δια της πειθούς.
Επιπλέον είναι έωλο νομικά ότι η Ελλάδα μπορεί να ασκήσει βέτο για το συγκεκριμένο πρόβλημα. Τα άρθρο 77 – 79 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι σαφή. Όσον αφορά τις πολιτικές σχετικά με τους ελέγχους στα σύνορα, το άσυλο και τη μετανάστευση οι αποφάσεις του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου λαμβάνονται με ειδική πλειοψηφία. Με απλά λόγια, η Ελλάδα δεν έχει δικαίωμα βέτο. Απλώς θα περιθωριοποιηθεί και θα παρακολουθεί ως αμέτοχος παρατηρητής τους άλλους εταίρους να λαμβάνουν χωρίς τη συμμετοχή της αποφάσεις που την αφορούν άμεσα.
Το μόνο «βέτο» που μπορούσε να ασκήσει ο πρωθυπουργός ήταν στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (διάσκεψη κορυφής), προκειμένου στα Συμπεράσματα να ενσωματωθούν έγγραφες δεσμεύσεις για τα όσα προφορικά είχαν συμφωνηθεί. Αλλά δεν το έπραξε και αρκέστηκε σε «έπεα πτερέοντα». Ελπίζουμε το πάθημα να έγινε μάθημα για το πώς διασφαλίζονται τα εθνικά συμφέροντα στις διασκέψεις κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
4. Ιδιαίτερη προσοχή στα Δωδεκάνησα. Να περιλαμβάνονται ρητά και εγγράφως στο επιχειρησιακό σχέδιο του ΝΑΤΟ. Αλλιώς σοβαρότατος κίνδυνος να μετατοπιστούν οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές στο Νότιο Αιγαίο από το Βόρειο και Κεντρικό. ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Το Καστελόριζο και τα μάτια μας. Κατά την Τουρκία δεν ανήκει στο Αιγαίο αλλά στην Ανατολική Μεσόγειο. Αλλά το Καστελόριζο είναι το «κλειδί» γιατί εξασφαλίζει την ένωση της ελληνικής με την κυπριακή υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ, ουσιαστικά δηλαδή την σύνδεση της Ελλάδας με τη Μεγαλόνησο Κύπρο. Στο Καστελόριζο ενώνονται τρεις ΑΟΖ: Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος. Λόγω του Καστελόριζου η Τουρκία δεν έχει (θαλάσσια) σύνορα με την Αίγυπτο.
5. Να μείνει ανοικτή η βόρεια «βαλκανική διαδρομή». Γιατί αλλιώς θα ανοίξουμε και άλλο μέτωπο: αυτό της Πάτρας, της Ηγουμενίτσας και του Ιονίου που με χίλιες προσπάθειες καταφέραμε να κλείσουμε.
6. Διαπραγμάτευση εκ νέου της υποχρεωτικής και όχι προαιρετικής κατανομής των βαρών του προσφυγικού-μεταναστευτικού βάσει ποσοστώσεων στο εσωτερικό της Ε.Ε. που δεν έχει ποτέ ενεργοποιηθεί (μόνο 590 άτομα μέσω του μέχρι τώρα προαιρετικού μηχανισμού relocation) προκειμένου να αποφευχθεί ο εγκλωβισμός στη χώρα πληθυσμού του οποίου τελικός προορισμός είναι οι χώρες της Κεντρικής και ιδίως της Βορειοδυτικής Ευρώπης. Στόχος να αυξηθούν τα ποσοστά μετεγκατάστασης που στην παρούσα φάση είναι εξαιρετικά χαμηλά.
7. Οι συμφωνίες επανεισδοχής να γίνονται όχι μόνο από κράτη-μέλη γιατί είναι αναποτελεσματικές (όρα πρωτόκολλο επανεισδοχής Ελλάδας-Τουρκίας) αλλά κυρίως από την ίδια ΕΕ με τις τρίτες χώρες λόγω μεγαλύτερου πειθαναγκασμού (πχ. διασύνδεση μέσω σχετικής ρήτρας συμφωνιών διευκόλυνσης θεωρήσεων και εμπορικών-αναπτυξιακών συμφωνιών της ΕΕ με τρίτες χώρες με σύναψη/βαθμό υλοποίησης συμφωνιών επανεισδοχής).
Β. ΤΟΥΡΚΙΑ
8. Σχεδιασμός προγραμμάτων επανεγκατάστασης (resettlement) απευθείας από την Τουρκία βάσει ποσοστώσεων. Παράδειγμα προγράμματος resettlement: πραγματοποιήθηκε από θρησκευτικές οργανώσεις της Ιταλίας προκειμένου να μεταφερθούν άμεσα πρόσφυγες με σοβαρά προβλήματα υγείας εγκατεστημένοι σε καταυλισμούς της Τουρκίας.
9. Πίεση στην Τουρκία να συνεργαστεί για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης στο πεδίο τόσο της πρόληψής της όσο και στο πεδίο της επαναπροώθησης των λαθρομεταναστών. Συγκεκριμένο παράδειγμα πρόληψης: η επανεξέταση του καθεστώτος νόμιμης εισόδου στην Τουρκία από χώρες αποστολής μεγάλου αριθμού οικονομικών μεταναστών. Να πιεστεί η Τουρκία στο θέμα της βίζας που εφαρμόζει προς ορισμένες τρίτες χώρες Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής. Τώρα με ένα εισιτήριο αεροπορικό φτάνει ο Μαροκινός οικονομικός μετανάστης στην Κωνσταντινούπολη και μετά περνά απέναντι στα ελληνικά παράλια.
Για να πιεστεί η Τουρκία ως προς τα παραπάνω: Η όποια οικονομική βοήθεια προς την Τουρκία να γίνεται σταδιακά και αφού εμπράκτως έχει ανταποκριθεί σε συγκεκριμένες υποχρεώσεις. Επιπροσθέτως μπορεί να δημιουργηθεί ένα σύστημα απορρόφησης και διάθεσης των Ευρωπαϊκών κονδυλίων απευθείας στους καταυλισμούς προσφύγων στην Τουρκία με συμμετοχή πχ. πιστοποιημένων ΜΚΟ και διασφάλιση διαφάνειας στις διαδικασίες ώστε να μην μονοπωλεί το τουρκικό κράτος κατά το δοκούν την αξιοποίηση της Ευρωπαϊκής βοήθειας.
Γ. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΒΑΡΩΝ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ
10. Να αξιοποιηθούν όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία ενίσχυσης που έχει ήδη θέσει η ΕΕ στη διάθεση της Ελλάδας. Συγκεκριμένα: όπως ενημερωθήκαμε ο επικεφαλής της πρώην γνωστής ως task force (νυν Υπηρεσία Υποστήριξης και Διαρθρωτικών Αλλαγών) η Ελλάδα έχει πολύ χαμηλή απορροφητικότητα από το χρηματοδοτικό πακέτο ύψους 470 εκ. €ΥΡΩ από το ΤΑΜΕ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Μετανάστευσης, Ασύλου και Ένταξης)1. Σύμφωνα με τον ίδιο, δεν ακολουθήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες όπως διαφανείς διαγωνισμοί (δηλαδή δεν ακολουθήθηκε η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις), με αποτέλεσμα να μην επωφεληθεί η χώρα από αυτό το χρηματοδοτικό εργαλείο. Από το ΤΑΜΕΙΟ ΑΠΟΡΩΝ μπορούμε να λάβουμε 330 εκ. ΕΥΡΩ. Έχει αξιοποιηθεί αυτή η πηγή; 2
Μέχρι τώρα το κόστος υποδοχής διαχείρισης των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών επιβαρύνονται οι δήμοι, οι περιφέρειες, το Υπουργείο Εσωτερικών (κρατικοί πόροι) κατά την αρμοδιότητα του καθενός.
Αντιθέτως, χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία της Επιτροπής για παροχή βοήθειας Έκτακτης Ανάγκης προς χρήση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επίτευξη ταχύτερης και πιο στοχευμένης αντιμετώπισης μεγάλων κρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της παροχής βοήθειας προς τις ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στα κράτη μέλη για να αντεπεξέλθουν σε μεγάλους αριθμούς προσφύγων.
11. Το κόστος υποδοχής και διαχείρισης μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών υπολογιζόμενο στο 1,8 δις ΕΥΡΩ να μην συνυπολογίζεται στο κρατικό έλλειμμα και να αφαιρείται από το δημόσιο χρέος της χώρας.
12. Ενίσχυση της διάθεσης κονδυλίων από την ΕΕ για την υποστήριξη της υποδοχής, διαχείρισης και προσωρινής «αποκατάστασης» των μεταναστών στις χώρες της ΕΕ που επιβαρύνονται από την πρωτοφανή κρίση. Εν προκειμένω η χώρα μας είναι σε θέση να πείσει τους εταίρους να μας δώσει μια δυνατή ένεση οικονομικής βοήθειας, αφού τελικά δεν θέλουν κανένα πρόσφυγα και η χώρα μας μετατρέπεται de facto από χώρα διέλευσης σε χώρα εγκατάστασης.
Σημαντικό: ακόμη και από μόνη της η Ελλάδα (αν δεν συμπράξει η Ευρωπαϊκή Ένωση) πχ. με ταξίδι του Υπουργού Εξωτερικών κ. Κοτζιά, θα μπορούσε να απευθυνθεί στις πλούσιες χώρες του Κόλπου για να καλύψει τις δυσθεώρητες οικονομικές ανάγκες που προκαλεί η έλευση τόσων προσφύγων αραβικής-μουσουλμανικής προέλευσης. Η επιχειρηματολογία θα είναι η εξής: αφού εσείς στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, τα ΗΑΕ δεν δέχεστε για τους δικούς σας λόγους τους ομόφυλους και ομόδοξους «αδερφούς» σας τουλάχιστον βοηθήστε εμάς που τους δεχόμαστε.
III. ΕΛΛΑΔΑ – ΆΛΛΑ ΜΕΤΡΑ (7 σημεία)
Να στείλουμε το μήνυμα ότι δεν είμαστε «εύκολος προορισμός» παρόλο που τηρούμε τα διεθνή standards για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
1. Αυστηρός διαχωρισμός προσφύγων από μετανάστες και ανάλογη αντιμετώπιση (όπως επαναπροώθηση των τελευταίων).
2. Βελτίωση των υφιστάμενων διαδικασιών καταγραφής ιδίως δια της εξασφάλισης επαρκούς προσωπικού και επαρκούς αριθμού σαρωτών δακτυλικών αποτυπωμάτων (screening) για την καταγραφή και ταυτοποίηση των προσφύγων-μεταναστών και τον έλεγχο των ταξιδιωτικών τους εγγράφων μέσω των βάσεων δεδομένων του Συστήματος Πληροφοριών Schengen (SIS) και της Interpol αλλά και των εθνικών βάσεων δεδομένων.
3. Ειδική μέριμνα για τα ασυνόδευτα ανήλικα μέσω της εξασφάλισης εγκαταστάσεων στέγασης ώστε να αποφευχθεί η παράνομη διακίνηση και εκμετάλλευσή τους (human trafficking).
4. Δημιουργία ανοικτών δομών κράτησης «ενδιάμεσου τύπου» (δηλ. τύπου ανάμεσα στους ήδη υπάρχοντες και στου κλειστού τύπου «Αμυγδαλέζα») που θα ανταποκρίνονται στα ελάχιστα πρότυπα για κράτηση, συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής και γενικά τα ανθρώπινα δικαιώματα ΑΛΛΑ με αυστηρή επιτήρηση ιδίως μέσω δημιουργίας μητρώου – πρωτοκόλλου για αλλοδαπούς των οποίων η απομάκρυνση είναι εφικτή.
5. Αυστηροποίηση των όρων της πάγιας διαδικασίας νομιμοποίησης /επαναφοράς στη νομιμότητα πολιτών τρίτων χωρών, λόγω απόκτησης δεσμών με τη χώρα που διενεργείται στο πεδίο της «νόμιμης μετανάστευσης», ώστε να ματαιωθούν οι προσδοκίες των παράτυπων οικονομικών μεταναστών για χορήγηση τίτλου διαμονής. Παράδειγμα: Εθνική άδεια διαμονής (άρθρο 17 του καινούριου νομοσχεδίου)3. Τί σημαίνει αυτό το άρθρο: ότι θέλουμε να μείνουν όλοι οι πρόσφυγες-μετανάστες εδώ; Τί θέλουμε να κάνουμε ως χώρα; Δεν μπορούμε να κάνουμε ad hoc νομιμοποιήσεις γιατί δημιουργούμε προσδοκίες.
6. Προβολή σε όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης των εναλλακτικών μεθόδων απομάκρυνσης, όπως η οικειοθελής επιστροφή με τη συνδρομή του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης.
7. Θεσμοθέτηση μητρώου για τον έλεγχο και την πιστοποίηση των ΜΚΟ και άλλων ανθρωπιστικών οργανώσεων.
IV. ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΘΕΣΕΩΝ
1. Σύγκλιση όλων των πολιτικών αρχηγών στην Ελλάδα και επιδίωξη συγκλίσεων με τους Ευρωπαίους στα:
δίκαιη και αναλογική κατανομή των βαρών
επιτάχυνση μετεγκαταστάσεων σε άλλα κράτη-μέλη
απευθείας επανεγκατάσταση από την Τουρκία
άμεση και σημαντική οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα
αποκλεισμός μονομερών ενεργειών
και βέβαια ΌΧΙ ελληνικό βέτο
2. Μέχρι τώρα όλα γίνονται ανοργάνωτα και άναρχα χωρίς κρατικό σχεδιασμό και στρατηγική. Αν υπάρχει αντιμετώπιση των τεράστιων προβλημάτων, αυτό οφείλεται κατ’ εξοχήν στο φιλότιμο και στην αλληλεγγύη του ελληνικού λαού που ήρθε να καλύψει την απουσία και την ανεπάρκεια της κυβέρνησης και της κρατικής μηχανής. Ο ανθρωπισμός του ελληνικού λαού πρέπει να τονισθεί εμφατικά στο εξωτερικό. Μεμονωμένα περιστατικά (πχ. χρέωση για να φορτίσουν οι πρόσφυγες τα κινητά τους) δεν μπορούν να αμαυρώσουν την ανιδιοτέλεια και φιλοξενία που επέδειξε σε συντριπτική πλειοψηφία ο λαός μας. Και αυτό δυστυχώς σε αντίθεση με άλλους ευρωπαϊκούς λαούς. Η αντίδραση των απλών Ελλήνων πολιτών αναγνωρίστηκε διεθνώς και μας τιμά ως χώρα. Ωστόσο έχει τα όριά της ως προς την αποτελεσματικότητά της για την αντιμετώπιση ενός τόσο γιγαντιαίου προβλήματος και πλέον φυσικά δεν επαρκεί.
Απαιτείται σωστή οργάνωση και πάνω απ’ όλα συντονισμός. Η κυβέρνηση δεν έκανε καμία προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση παρόλο που ήξερε το πρόβλημα εδώ και πολλούς μήνες με αλλεπάλληλες επίσημες προειδοποιήσεις. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ο φράκτης στον Έβρο υπάρχει από το 2011 προς αντιμετώπιση των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών. Από τη στιγμή που άρχισε να λειτουργεί ο φράκτης στον Έβρο, οι παραπάνω ροές κατευθύνθηκαν στα νησιά του Αιγαίου. Επομένως άγνοια δεν συγχωρείται γιατί η κορύφωση της κρίσης ήταν προβλέψιμη και αναμενόμενη.
3. Ένα από τα θέματα που άμεσα πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι: Άμεση Ενεργοποίηση της Υπηρεσίας Διαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Ασύλου-Υποδοχής και Ένταξης προκειμένου να απορροφηθούν τα Ευρωπαϊκά κονδύλια αντιμετώπισης της προσφυγικής-μεταναστευτικής κρίσης. Τον Ιούλιο 2015 συστάθηκε η προαναφερθείσα απαραίτητη, κατά την Ευρωπαϊκή Ένωση, Διαχειριστική Αρχή (ΦΕΚ 76 A'/09.07.2015) και τον Οκτώβριο ακολούθησε η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για μετάταξη υπαλλήλων, προκειμένου να στελεχωθεί η εν λόγω υπηρεσία.
Με δεδομένη την ένταση της προσφυγικής κρίσης, σήμερα τι συμβαίνει;
Ο επικεφαλής της Αρχής, κ. Καρατζόγλου, υπέβαλε την παραίτησή του στις 22.1.2016,
Η διαδικασία επιλογής προσωπικού έχει σταματήσει στο δεύτερο στάδιο, χωρίς κανείς να γνωρίζει πότε θα ολοκληρωθεί,
Η παραπάνω Αρχή ουδέποτε ξεκίνησε την επιχειρησιακή της λειτουργία.
4. Προαπαιτείται αγαστή συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και όχι ex post facto ενημέρωση. Αυτός είναι και ο μόνος τρόπος οι τοπικές κοινωνίες να αποδεχθούν πλήρως ή έστω μερικώς τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς για το προσφυγικό-μεταναστευτικό. Πρώτα-πρώτα αρμόδια μέλη της κυβέρνησης έπρεπε από την πρώτη ώρα να πάνε επιτόπου να εκθέσουν το πρόβλημα, να ενημερώσουν ενδελεχώς για τις κυβερνητικές αποφάσεις και να ζητήσουν υποστήριξη και αλληλεγγύη. Μπορούσε κάλλιστα να προηγηθεί και μια επιστολή του ίδιου του πρωθυπουργού προς τις τοπικές αρχές και φορείς.
Δεν θα ετίθετο θέμα δημιουργίας καταστάσεων τύπου «Κερατέας» αν εξαρχής ξεκαθαριζόταν ότι η απόφαση δεν ετίθετο σε διαβούλευση και ότι ήτο ειλημμένη απόφαση λόγω των εκτάκτων πρωτόγνωρων αναγκών, ωστόσο δεν παραμερίζονταν οι τοπικές κοινωνίες, ούτε αγνοούντο τα έννομα συμφέροντά τους, αντίθετα ερχόταν η ίδια η κυβέρνηση να ζητήσει τη συνεργασία τους με την κεντρική κυβερνητική μηχανή. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι τοπικές κοινωνίες δεν θα αισθάνονταν ότι δεν εισακούονται και θα ετίθεντο τρόπον τινά προ των ευθυνών τους. Λόγω όμως της ολιγωρίας της κυβέρνησης έχουμε φαινόμενα διαμαρτυρίας τύπου Νέας Καβάλλας (Δήμος Παιονίας) που πρέπει να αποφευχθούν πάσει θυσία. Στην προκειμένη περίπτωση εστάλη επιστολή διαμαρτυρίας, γιατί οι κάτοικοι ξύπνησαν ένα πρωί και είδαν να κατασκευάζεται κέντρο φιλοξενίας χωρίς να έχουν ενημερωθεί για τίποτα.
5. Πρόταση Σταύρου Θεοδωράκη για δημιουργία υπερδομής ως οργάνου συντονισμού. Ενστάσεις: Η έλλειψη οργάνωσης και συντονισμού δεν θα λυθεί αλλά θα επιδεινωθεί με το να δημιουργηθεί ένα ακόμη όργανο για το μεταναστευτικό-προσφυγικό ως υπερδομή που θα εποπτεύει και θα συντονίζει τις ήδη υπάρχουσες. Υφίστανται ήδη αναπληρωτής υπουργός Δημόσιας Τάξης, αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής και Γενική Γραμματεία Συντονισμού. Η δημιουργία επιπλέον υπηρεσίας ως υπερδομής θα επιφέρει σύγχυση και επικαλύψεις αρμοδιοτήτων. Επομένως θα επιβαρυνθεί περαιτέρω το σύστημα και τα υφιστάμενα προβλήματα συντονισμού θα παραμείνουν άλυτα.
Αν κάτι πρέπει να εξεταστεί είναι κατά το παράδειγμα άλλων χωρών να δημιουργηθεί Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας για crisis management όλων των μειζόνων κρίσεων.
6. Η Ελλάδα ούτε μπορεί ούτε θέλει να παίξει ρόλο τροχονόμου των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών. Επομένως απορρίπτουμε προτάσεις τύπου Φάινμαν που πρότεινε τα άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παίρνουν τους πρόσφυγες από τους καταυλισμούς στην Ελλάδα. Η λύση είναι απευθείας μετεγκατάσταση από τους καταυλισμούς στην Τουρκία. Δεν γίνεται τα κράτη-μέλη με υπηρεσίες τους να έρχονται εδώ και να «επιλέγουν» ποιους πρόσφυγες θα πάρουν και ποιους όχι. Μια τέτοια διαδικασία εκτός των άλλων είναι τόσο χρονοβόρα ώστε οι αριθμοί μετεγκατάστασης θα παραμείνουν πολύ μικροί και θα επιβαρυνθεί για όλο αυτό το χρονικό διάστημα η χώρα μας με έξοδα σίτισης, στέγασης, ιατρικοφαρμακευτικής περίθαλψης, εκπαίδευσης και άλλα πολλά. Δηλαδή με απλά λόγια η Ελλάδα κινδυνεύει να γίνει αυτό που η Αυστρία δεν θέλει να γίνει για τη Γερμανία.
7. Λόγω της έλλειψης προετοιμασίας από μέρους της κυβέρνησης, ναι ο στρατός είναι πλέον η μόνη λύση για την αποτελεσματική κατασκευή χώρων φιλοξενίας υπό τις παρούσες συνθήκες.
8. Η κυβέρνηση πρέπει να αγκαλιάσει πρωτοβουλίες της τοπικής αυτοδιοίκησης όπως τη συμφωνία της περιφέρειας Νότιου Αιγαίου με την περιφέρεια της Βαλένθια στην Ισπανία για απευθείας μετεγκατάσταση 1.000 προσφύγων από τα νησιά του Αιγαίου στη Βαλένθια. Βέβαια αυτές οι συμφωνίες τελούν (και πρέπει να τελούν) υπό την έγκριση των κεντρικών κυβερνήσεων (και κοινοβουλιών) πάντως είναι σημαντικές για δύο λόγους: πρώτον συμβολικά αλλά και ως απόδειξη ενεργοποίησης των τοπικών κοινωνιών και κυρίως των περιφερειών. Εκτός από τις τοπικές κοινωνίες οι περιφέρειες οφείλουν να συμμετάσχουν στις προσπάθειες για αντιμετώπιση του προσφυγικού-μεταναστευτικού πάντα βέβαια σε συντονισμό με τον κεντρικό κρατικό σχεδιασμό.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΕΝΤΡΩΩΝ
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ
(1) : Το οποίο σχεδιάστηκε για να στηρίξει τις εθνικές προσπάθειες για βελτίωση της διαχείρισης των συνόρων των κρατών μελών, της επιτήρησης (ιδίως με τη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών) και των δυνατοτήτων υποδοχής, την εφαρμογή διαδικασιών ασύλου σύμφωνων με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, την ένταξη των μεταναστών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των προγραμμάτων επιστροφής.
(2) : Από το Ταμείο Απόρων μπορεί να εξασφαλιστούν 330 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο αναμένεται να αυξηθεί όσο αυξάνεται η ροή μεταναστών.
(3) : «Τροποποιήσεις του νόμου 3907/2011 (ΦΕΚ Α΄ 7), τροποποιήσεις του ν. 4251/2014 (ΦΕΚ Α΄80),προσαρμογή της Ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου «σχετικά με τις κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας (αναδιατύπωση)» (L 180/29.6.2013), και άλλες διατάξεις».Άρθρο 17: Κατά παρέκκλιση των διατάξεων των παρ. 1 και 2 του άρθρου 28 του π.δ. 114/2010, όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν, ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Τάξης του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης χορηγεί καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους σε αιτούντες διεθνούς προστασίας, που είναι κάτοχοι δελτίου αιτήσαντος σε ισχύ, των οποίων η αίτηση είχε υποβληθεί έως και 5 έτη πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος και η εξέτασή της εκκρεμεί σε β’ βαθμό, εκτός εάν συντρέχει κίνδυνος για την εθνική ασφάλεια ή για την κοινωνία της χώρας, λόγω τελεσίδικης καταδίκης του αιτούντος για τη διάπραξη σοβαρού εγκλήματος