Τεχνοκράτες ή πολιτικοί για την Ευρώπη

Ημερομηνία αρχικής ανάρτησης : 2019-03-28 21:18:00 Timestamp ID : 1553807880

Παρατηρώντας τις λίστες των ευρωψηφοδελτίων στην Ελλάδα αλλά και σε αλλες Ευρωπαϊκές χώρες (ειδικά στην Γαλλία), διαπιστωνω ότι υπάρχει μια διχογνωμία ως προς το αν θα υπερισχύσουν οι τεχνοκράτες η οι πολιτικοί.

Στην πρώτη περίπτωση πρόκειται για άτομα με ειδικευμένη γνώση που όμως δεν έχουν ποτέ ασχοληθεί με την Πολιτική, δεν έχουν εκλεγεί και δεν έχουν διοικήσει πολιτικούς οργανισμούς . Κοντολογίς δεν είχαν ποτέ άμεση επαφή με τα άμεσα πολιτικά δρώμενα.

Στην δεύτερη περίπτωση , πρόκειται για άτομα που έχουν ήδη στο παρελθόν εκλεγεί, που έχουν δοκιμαστεί στην κάλπη κι είχαν κι υπεύθυνες πολιτικες θέσεις σε κυβερνητικά σχήματα η οργανισμούς.

Συνηθίζεται μάλιστα να λέγεται ότι στην ευρωβουλή στέλνονται πολιτικοί είτε γιατί βρίσκονται στο τέλος της πολιτικής τους καριέρας είτε γιατί πρέπει να απομακρυνθούν από την κεντρική εθνική πολιτική σκηνή γιατί ενοχλούν τους κομματικούς αρχηγούς τους.

Είτε ακόμη πιο νέοι οι οποίοι θα κάνουν τα πρώτα πολιτικά τους βήματα. Ένα είδος εμπειρικής εκμάθησης δηλαδή.

Όμως η κυρίαρχη πλέον τάση είναι να δίνεται προτεραιότητα στους τεχνοκράτες. Αυτή η τάση δεν είναι όμως νέα. Ήδη ο Ντε Γκωλ είχε εμπιστευθεί τεχνοκράτες για θέσεις κλειδιά. Κάποιοι από αυτούς έμειναν και συνέχισαν στην πολιτική. Κάποιοι όχι. Αλλά κι ο Εμανουέλ Μακρόν ακολούθησε ανάλογη λογική : οι μισοί από τους υπουργούς του είναι τεχνοκράτες. Ο στόχος του ήταν και είναι να λειτουργήσουν ως άτομα που γνωρίζουν καλά το θέμα τους και δεν είναι δεσμευμένοι από πελατειακή πολιτική σχέση. Δεν είναι το μόνιμο πρόβλημα τους η επανεκλογή τους. Έτσι είναι πιο ελεύθεροι κι ουδέτεροι.

Από την άλλη πλευρά ο κίνδυνος μιας τεχνοκρατομανίας, βρίσκεται στο ότι ο τεχνοκράτης ως " ψυχρός" λειτουργός δεν πιάνει τον παλμό του κόσμου, δεν αφουγκράζεται τον λαό και μπορεί να πάρει αποφάσεις που ενώ φαίνονται θεωρητικά σωστές προκαλούν την οργή και το αίσθημα αδικίας στον κόσμο.

Πόσες και πόσες για παράδειγμα αποφάσεις των ευρωτεχνοκρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πήγαν αντίθετα προς τα λαϊκά συμφέροντα και δεν κατάφεραν να φέρουν το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα;

Ο Αριστοτέλης έλεγε ότι η άκρα δικαιοσύνη είναι άκρα αδικία. Θεωρούσε δηλαδή την δικαιοσύνη ως αναλογία κι όχι ως ισότητα. Κι αυτή την ικανότητα γενικώς την έχουν οι πολιτικοί. Ζυμωμένοι στην πραγματικότητα μπορούν να στηρίξουν πολιτικες θέσεις και να πάρουν πολιτικες αποφάσεις που διακρίνονται από το αναλογικό αίσθημα δικαιοσύνης ανάμεσα στο εφικτό και το οραματικό.

Βέβαια πολλοί μιλούν για πολιτικους που έχουν συχνά ενδώσει στα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα. Και δεν έχουν άδικο. Η διαπλοκή θριαμβεύει ειδικά εδώ στην Ελλάδα αλλά και σε αλλες χώρες.

Όποτε τίθεται πια ώμο και ρεαλιστικό το ερώτημα : ανάμεσα στος τεχνοκράτες που υπηρετούν το επιστημονικά σωστό αδιαφορώντας συχνά για το λαϊκό αίσθημα και τους πολιτικούς που ναι μεν έχουν τη δυνατότητα αποφάσεων αναλογικής δικαιοσύνης αλλά στο όνομα του λαϊκά αρεστού (συχνά αυτό ονομάζεται λαϊκισμός) μπορούν να μην κάνουν πράξη αναγκαίες θεσμικά και μεταρρυθμιστικά αλλαγές, τι επιλέγουν οι πολιτες;

Και πάλι ο Αριστοτελης μπορεί να μας βοηθήσει. Δηλαδή κι εδώ χρειαζόμαστε μια αναλογική απάντηση. Χρειαζόμαστε έναν συνδυασμό τεχνοκρατών με πολιτικούς. Και ειδικά στην Ευρώπη σε αυτές τις τόσο κρίσιμες ευρωεκλογές που πλησιάζουν, πρέπει να μην επαναλάβουμε τα λάθη που ήδη γνωρίζουμε.

Χρειαζόμαστε μια Ευρωπαϊκή διοίκηση όπου το τεχνοκρατικό στοιχειο δεν θα αντιβαίνει το λαϊκό συμφέρον αλλά και ταυτόχρονα χρειαζόμαστε πολιτικες αποφάσεις που θα τύχουν της εμπιστοσύνης των λαών κι όχι της διαρκούς δυσπιστίας τους, όπως συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό σήμερα.

Χρειαζόμαστε πολιτικούς που να συμβάλλουν στην ισορροπημένη συμφιλίωση μεταξύ των λαϊκών συμφερόντων και της ανάγκης για καινοτομία και μεταρρύθμιση.

Θα πρέπει επιτέλους να πάψουν οι αποφάσεις να είναι προς το συμφερον των ολιγαρχικών οικονομικών συμφερόντων που επιλέγουν δικούς τους τεχνοκράτες ως πολιτικούς, που επιλέγουν κυβερνήσεις και κυβερνήτες της αρεσκείας τους.

Ως υπηρέτες τους δηλαδή και τοποτηρητές των συμφερόντων τους. Όπως έλεγε κι ο Ρουσσώ τίποτα δε μπορεί να προχωρήσει και να εξελιχθεί κοινωνικά δίχως την λαϊκή στήριξη.

Δημοσθένης Δαββέτας
Καθηγητης φιλοσοφίας της τέχνης , ποιητής, εικαστικός